BIDEN MUND TË SHTYJË PRAPA RUSINË DUKE MBËSHTETUR FQINJËT E SAJ NË KAUKAZ

Janusz Bugajski

Në fjalimin e tij të parë të madh të politikës së jashtme, Presidenti Biden bëri thirrje për një rivendosje të aleancave të Amerikës dhe angazhim më të madh diplomatik të SHBA. Biden pohoi gjithashtu se ai do të shtynte prapa përsëri agresionin Rusisë dhe autoritarizmin e brendshëm. Për Presidentin, një vend i përshtatshëm për të demonstruar qasjen e tij të re do të ishte me Gjeorgjinë, një kapak në rajonin strategjik të Detit të Zi. Gjeorgjia ishte viktima e parë e sulmit të Presidentit rus, Vladimir Putin, ndaj pavarësisë kombëtare dhe zhvillimit demokratik të shteteve fqinje, dhe agresioni i Moskës kundër këtij aleati të ngushtë të SHBA vazhdon edhe sot e kësaj dite.

Shtetësia dhe demokracia e Gjeorgjisë paraqet një model rajonal alternativ ndaj sundimit autokratik të Putinit dhe përpjekjeve për të kufizuar sovranitetin e shteteve fqinje. Që nga kapja ushtarake e 20 përqind të territorit gjeorgjian në gusht 2008, Kremlini ka përdorur një legjion të mjeteve përmbysëse, nga dezinformimi dhe korrupsioni te sulmet kibernetike dhe kërcënimet e armatosura për të destabilizuar qeverinë në Tbilisi.

Demokracia e Gjeorgjisë u forcua gjatë zgjedhjeve të përgjithshme të tetorit 2020. Transformimi i vendit në një demokraci parlamentare është ndihmuar nga Uashingtoni dhe Brukseli. Të dy ndihmuan për të lehtësuar një marrëveshje shumë-partiake për një kalim në faza në një sistem elektoral plotësisht proporcional që përfaqëson më mirë votuesit.

Në një shenjë të mëtejshme të përparimit demokratik, Bidzina Ivanishvili, ish-kryeministri dhe themeluesi i partisë qeverisëse të ëndrrës Gjeorgjiane, njoftoi se ai po largohej nga politika. Ish-udhëheqësi i miliarderit të partisë u zotua të transferojë pjesën më të madhe të pasurisë së tij (afër 5 miliardë dollarë) në fondacione filantropike dhe të përqendrohet në punën bamirëse.

Gjatë kohës së Ivanishvilit në politikë, Gjeorgjia u afrua më pranë institucioneve perëndimore duke nënshkruar një marrëveshje shoqërimi me Bashkimin Evropian (BE), duke i dhënë përparësi hyrjes në NATO dhe duke thelluar bashkëpunimin e sigurisë me SH.B.A. Gjeorgjia gjithashtu ka filluar reformat demokratike që e vendosën vendin në një nivel me Anëtarët e BE në lidhje me sundimin e ligjit dhe treguesit anti-korrupsion. Largimi i Ivanishvili nga politika pavarësisht fitores elektorale të ëndrrës Gjeorgjiane mund të shërbejë si një precedent i rëndësishëm, në një kohë kur disa udhëheqës kombëtar e kanë të vështirë të pranojnë pushtetin edhe pas humbjes së zgjedhjeve.

Një sondazh i Dhjetorit 2020 nga Instituti Kombëtar Demokratik (NDI) tregon se 80 përqind e qytetarëve gjeorgjianë mbështesin anëtarësimin në BE dhe 74 përqind miratojnë hyrjen në NATO. Mbështetja për NATO-n është rritur me 12 pikë përqindjeje gjatë 10 viteve të fundit. Integrimi në BE dhe NATO është regjistruar si një qëllim udhëzues në kushtetutën e Gjeorgjisë dhe qeveria ka vendosur një synim ambicioz për të aplikuar për anëtarësim në BE deri në 2024.

Aspiratat për integrimin perëndimor janë nxitur nga kërcënimet e pandërprera nga Moska. Kontrolli mbi Gjeorgjinë do t’i mundësonte Rusisë të pretendonte dominimin rajonal në Kaukazin e Jugut dhe rajonet e Detit të Zi, të kërcënonte energjinë jetësore dhe lidhjet tregtare midis Evropës dhe Azisë dhe të kufizonte rëndë ndikimin amerikan dhe evropian.

Partneriteti strategjik i Gjeorgjisë me SH.B.A., i krijuar në 2009, kufizon ambiciet agresive të Rusisë. Vazhdimësia në politikën e SHBA ndaj Gjeorgjisë u demonstrua nga administrata Trump kur ajo forcoi mbrojtjen e vendit përmes furnizimeve të pajisjeve ushtarake, veçanërisht sistemeve të raketave Javelin. Në seancën e tij të konfirmimit të Senatit, Sekretari i Shtetit Antony Blinken pohoi se dera e anëtarësimit në NATO mbetet e hapur për Gjeorgjinë. Gjeorgjia tani ka nevojë për ndihmë në krijimin e një force efektive detare për të mbrojtur vijën e saj bregdetare, një prani të shtuar ushtarake të SHBA dhe një hartë më të qartë për përfshirjen e NATO-s.

Moska përshkallëzoi përfshirjen e saj ushtarake në Kaukazin e Jugut në Nëntor 2020 pas luftës së shkurtër midis Azerbajxhanit dhe Armenisë për territoret e okupuara Azeriane. Duke injektuar trupat e saj në Azerbajxhan, gjoja si mbajtës të paqes, Moska ka shndërruar në fakt pjesën më të madhe të enklavës së diskutueshme të Nago-Karabakut në një protektorat rus. Rusia tashmë posedon dy baza ushtarake në Armeni dhe vazhdon të militarizojë territoret gjeorgjiane të okupuara.

Izolimi strategjik gjeorgjian do të rriste aspiratat e Rusisë për të përdorur Detin e Zi si një poligon për projeksionin e fuqisë ushtarake drejt Ballkanit, Mesdheut Lindor dhe Lindjes së Mesme. Ndërtimi i gjerë ushtarak i Moskës në Detin e Zi ka për qëllim gjithashtu të kontrollojë korsitë kryesore të detit, zonat ekonomike detare dhe tranzitin e energjisë në Evropë. Rruga e Gjeorgjisë drejt NATO-s, e mbështetur fort nga Uashingtoni, do të ishte një pengesë për mëtejshmërinë e Rusisë dhe për t’i dërguar një sinjal Armenisë dhe Azerbajxhanit se ata gjithashtu mund të çlirohen nga kontrolli mbytës i Moskës.

“Milionat, pozitat e larta, femrat, akuzat”- Si u bë i famshëm Silvio Berlusconi?

Në botën plot labirinte të politikës italiane, Silvio Berlusconi, ishte njeriu që diti të përziente më mirë se kushdo tjetër biznesin me jetën publike. Personaliteti...

10 vendet që nuk duhen vizituar kurrë

Lexie Alford mban rekordin Guinness si personi më i ri që ka udhëtuar në çdo shtet të botës. 25-vjeçarja amerikane ka qenë në 196 shtete...

Ekspertët befasojnë me paralajmërimin e fundit, ja çfarë do të ndodhë me njerëzimin

Një grup ekspertësh, përfshirë drejtuesit e OpenAI dhe Google Deepmind, kanë paralajmëruar përmes një deklaratë të përbashkët se inteligjenca artificiale mund të çojë në...

Raportimi i frikshëm i Microsoft: AI ka elementë të logjikës njerëzore!

Prej disa kohësh tashmë, inteligjenca artificiale po pushton gjithmonë e më shumë jetët tona, si një tentativë e frikshme për të zëvëndësuar tiparet e...

Vdes George Soros? Publikohet lajmi që shokoi botën

Thashethemet për vdekjen e financierit George Soros kanë vërshuar sërish internetin. Investitori, biznesmeni dhe kryefinancieri hungarez amerikan njihet më së shumti për punën e...

RAJONI

All

“Serbia e ka humbur njëherë e përgjithmonë Kosovën”, Rama: Kosova duhet të shpallë zgjedhje të menjëhershme

Kryeministri Edi Rama, shprehet se qëndrimi i tij në lidhje me situatën në veri të Kosovës, është i njëjtë me atë të liderëve të...

Rama: Ushtria serbe nuk i prek dot një fije floku Kosovës, thjesht i vjen vërdallë për konsum të brendshëm

Duke folur për zhvillimet në veri të Kosovës, kryeministri Edi Rama thotë se lëvizja e ushtrisë së Serbisë pranë kufirit është për konsum të...

New York Times zbulon lidhjet e presidentit serb me botën e krimit, ja çfarë pretendohet

Revista javore e gazetës Nju Jork Tajms, ka botuar një artikull të gjatë, ku zbulon lidhje të pretenduara të presidentit serb, Aleksandër Vuçiç me...

Vritet i akuzuari për kontrabandë droge nga Mali i Zi dhe Shqipëria

akuzuari për kontrabandë droge nga Mali i Zi dhe Shqipëria ka mbetur i vrarë në Zagreb. Mediat vendase bëjnë me dije se ngjarja...

Çanak: Kosova u fitua me luftë më 1912 dhe u humb me luftë më 1999

Nenad Çanak, ish-kryetar i Lidhjes së Socialdemokratëve të Vojvodinës dhe një nga liderët e Opozitës Demokratike të Serbisë (DOS), ka kujtuar kohën sa ishte...

Deklarata tronditëse e Abazoviç: Gabimi më i madh i mafias ishte që nuk më vrau

Kryeministri i Malit të Zi, Dritan Abazoviç ka reaguar pas akuzave të ish-kryeprokurorit special Milivoj Katniç për lidhjet e tij me klanin kriminal Skaljar.duke...

Kompania Kosovare Royal/ Ndërton hotelin luksoz “Jadran”, nënshkruhet marrëveshje milionëshe në Mal të Zi

Është bërë nënshkrimi i Aneksit IV i kontratës në vlerë prej mbi 40 milionë euro për ndërtimin e hotelit me pesë yje në qendër...

EKONOMI

SHOWBIZI

BIZNES

rubrika rozË