“Nga teoria e relativitetit special del se masa dhe energjia janë të dyja manifestime të ndryshme të së njëjtës gjë.”
Një video e rrallë e Albert Ajnshtajnit që shpjegon ekuacionin më të famshëm të relativitetit dhe ndoshta ekuacionin më të famshëm në historinë e shkencës, është bërë virale në Twitter ditët e fundit.
Në videon bardh e zi, fizikani gjerman shpjegon ekuacionin E=mc 2 i cili përshkruan ekuivalencën e masës dhe energjisë.
Simboli E korrespondon me energjinë e një trupi në qetësi, me masën e tij dhe c me shpejtësinë e dritës në vakum, rreth 300,000 kilometra në sekondë.
Ekuacioni historik rrjedh nga teoria e relativitetit special, teoria e Ajnshtajnit që përshkruan marrëdhënien midis hapësirës dhe kohës.
Ideja e ekuivalencës së masës së energjisë hapi rrugën drejt energjisë bërthamore dhe armëve bërthamore, ku një pjesë shumë e vogël e masës së materialit origjinal radioaktiv shndërrohet në rrezatim.
Rreth një dekadë pas relativitetit special, Ajnshtajni formuloi teorinë e tij të relativitetit të përgjithshëm, e cila merret me shtrembërimin e kohës dhe hapësirës sipas masës dhe shpjegon gravitetin si rezultat i këtij shtrembërimi.
Siç thotë Ajnshtajni në video, “nga teoria e relativitetit special del se masa dhe energjia janë të dyja manifestime të ndryshme të së njëjtës gjë – një ide disi e panjohur për mendjen mesatare.”
“Për më tepër, ekuacioni në të cilin energjia është e barabartë me masën e shumëzuar me katrorin e shpejtësisë së dritës tregoi se edhe sasi shumë të vogla të masës mund të shndërrohen në sasi shumë të mëdha energjie dhe anasjelltas.
Ekuivalenca e masës dhe energjisë, përfundon Ajnshtajni, u demonstrua eksperimentalisht në vitin 1932 nga John Cockcroft dhe Ernest Walton.
Dy studiuesit, raporton IFLScience që citon noa.al, bombarduan objektivat e beriliumit dhe litiumit me një rreze protonesh për të ndarë litiumin në helium.
Ata matën energjinë kinetike të bërthamave të heliumit dhe zbuluan se ajo ishte më e madhe se energjia totale fillestare e bërthamave të protoneve dhe litiumit.
Ata gjithashtu konfirmuan se kjo rritje e energjisë shoqërohej me humbje të masës.
Pasi konfirmuan gjetjet me eksperimente me elementë të tjerë, Crowcroft dhe Walton iu dha Çmimi Nobel në Fizikë në vitin 1952.
