Ishte 9 qershor 2021, kur një ngarkesë e shënuar “asparagus i imët” u ngarkua në një kamion me një rimorkio 18 tonësh në qytetin Trujillo, në Perunë veriperëndimore. Kamioni ishte planifikuar të arrinte në portin tregtar të Callao, më i rëndësishmi në vend, i vendosur në Lima. Aty anija, destinacioni përfundimtar i së cilës ishte porti i Roterdamit, në Holandë, priste një ngarkesë me perime. Por ngarkesa nuk u largua nga porti në vendin e Amerikës së Jugut. Agjentët e Administratës së Zbatimit të Drogës (Dirandro) të Policisë Kombëtare Peruane arritën të zbulonin se asparagu ishte i kontaminuar me një substancë që rezultoi se ishte kokainë e lëngshme.
“Në Hualaga (Peruja veriore) mund të kushtojë 500 ose 700 dollarë, kështu që në Lima tashmë ka një vlerë prej 1300 dollarësh dhe mbërrin në një port në Evropë me një çmim prej 40 mijë dollarë për kilogram”, shpjegon drejtori i Diranda, Danny Rodriguez.
Ata zbuluan dy tonë drogë, me vlerë 77 milionë dollarë.
Rodríguez thotë se në piramidën e kësaj tregtie kokaine ndodheshin dy shtetas shqiptarë: Frank Malo i njohur si “Pelao” (Çerri) dhe Gentjan Meta i njohur më mirë si “Barbas” (Mjekroshi).
Të dy hynë legalisht në Peru, si turistë përtej kufirit ekuadorian, por njw efektiv i vëzhgoi gjatë qëndrimit të tyre në vend.
“Këta shqiptarë janë përgjegjës për mbështetjen financiare dhe logjistike në operacionin e tregtisë së paligjshme të drogës në territorin e Perusë”, thotë Rodriguez.
Edhe pse nuk janë të shumtë, nuk është lajm që në vendet e Amerikës Latine ku operojnë kartelet për prodhimin dhe tregtimin e drogës në Amerikën Latine, ka burra me origjinë shqiptare.
Që nga vitet 2000, anëtarët e klaneve familjare të të ashtuquajturës “Mafia Shqiptare” kanë udhëtuar në rajonin e Amerikës Latine për të zgjeruar biznesin në Evropë.
“Klanet e krimit shqiptarë janë në Amerikën Latine për një arsye: për të blerë kokainë të lirë,” thotë hetuesi i InsightCrime, Alessandro Ford.
Për të paktën dy dekadat e fundit, shqiptarët kanë krijuar kontakte me kartele dhe grupe të trafikut të drogës në vende si Kolumbia, Ekuador, Meksikë dhe Peru. Pa pasur nevojë të menaxhonin një numër të madh njerëzish dhe të kishin armë të kalibrit të lartë, si kartelet e Amerikës Latine, ata bënë marrëveshje fitimprurëse me grupet kriminale të atyre vendeve.
“Funksioni i tyre është të jenë në lidhje biznesi, mbyllje marrëveshjesh, logjistikë. Nuk do të shihni kurrë [në Amerikën Latine] një kolonë të armatosur të mafies shqiptare, përveç rojeve që ofrojnë mbrojtje,”- shpjegon Victor Sanchez, një hetues meksikan i krimit të organizuar.
Fuqia e saj qëndron në kontrollin e përbashkët me mafiet e tjera, si ajo italiane, të porteve të Evropës, përmes të cilave hyn droga dhe produktet ilegale.
Shqipëria është një korridor historik tregtar midis Azisë dhe Evropës në Gadishullin Ballkanik.
“Kur ra komunizmi, Shqipëria, së bashku me ish-Bashkimin Sovjetik, përjetuan një rritje dramatike të krimit të organizuar,”- shpjegon Ford.
Nga tregtia e paligjshme e heroinës dhe armëve e deri te cigaret dhe njerëzit, “klanet kriminale shqiptare kontrabandonin gjithçka”, thotë studiuesi.
Në fillim të viteve 2000, shqiptarët filluan të lidhen me mafian italiane.
Në veçanti, ata ishin të lidhur me klane në ‘Ndrangheta, një organizatë e fuqishme kriminale në Italinë jugore.
“Megjithatë, shqiptarët dërguan shpejt përfaqësues në Amerikën Latine për të negociuar blerjen me shumicë të kokainës së lirë”.
“Këta njerëz u vendosën kryesisht në dy qytete portuale të Paqësorit: Guayaquil në Ekuador dhe, në një masë më të vogël, Cala’u në Peru,” shpjegon Ford.
Që atëherë, ata kanë krijuar kontakte në vende të tjera prodhuese të drogës, si Bolivia, Kolumbia dhe Meksika.
Mafia shqiptare nuk është vetëm një grup, por ka disa klane në të gjithë Evropën, thonë ekspertët. Organizata më e spikatur, e cila bashkon disa klane, quhet Kompania Bello. Ka tentakula në vende të ndryshme, si Britania e Madhe, Holanda, Belgjika, Franca, Spanja, Portugalia, Italia dhe Gjermania.
“Ka shumë vite që funksionon si një lloj diaspore, e ngjashme me grupet mafioze italiane si Cosa Nostra, Camorra dhe La ‘Ndrangheta”, shpjegon Sanchez.
“Ajo që bëri mafia shqiptare ishte fillimi i kolonizimit të vendeve të tjera me një standard më të mirë jetese. Dhe më pas emigrantët shqiptarë mblidhen si një lloj familjeje dhe fillojnë të kontrollojnë tregjet ilegale”.
Kompania Bello ka konsoliduar fuqinë gjatë njëzet viteve të fundit. Megjithatë, në vitin 2020, Interpoli kreu një operacion të madh në 10 vende evropiane që çoi në arrestimin e 20 anëtarëve. Ishte një goditje e rëndë për klanet familjare. Sipas Agjencisë së Bashkimit Evropian për Bashkëpunim Policor (Europol), mafia shqiptare vendosi të mbulojë të gjithë zinxhirin e shitjes së drogës: “nga organizimi i dërgesave të mëdha direkt nga Amerika e Jugut deri tek shpërndarja në të gjithë Evropën”.
Për ta arritur këtë, klanet arritën të kontrollonin tregtinë e paligjshme në portet e Roterdamit (Hollandë) dhe Antwerp (Belgjikë), nga ku shpërndanin drogë dhe angazhoheshin në tregti të paligjshme. Europol raportoi se kompania Belo pastronte para përmes një “sistemi alternativ të dërgesave klandestine me origjinë kineze, i njohur si sistemi fei ch’ien “.
“Ashtu si sistemi i transfertave hawala (hawala), njerëzit që përdorin fei ch’ien depozitojnë një shumë në një ‘agjenci’ të rrjetit në një vend.
“Një operator tjetër tërheq shumën ekuivalente diku tjetër në botë dhe ia përcjell atë marrësit të synuar.”
Kështu, “duke mos lënë asnjë gjurmë provash për hetuesit”, ata kanë pastruar miliona euro ndër vite.
Ndikimi në Amerikën Latine
Në Amerikën Latine, mafia shqiptare u lidh me krahun e kartelit të fuqishëm meksikan Sinaloa të drejtuar nga Ismael “El Mayo” Zambado, një nga bashkëpunëtorët më të rëndësishëm të famëkeqit Joaquin “El Chapo” Guzmán. Njoftimet e ndryshme të shtypit, duke cituar informacione nga kabineti i sigurisë së qeverisë meksikane, tregojnë se “El Mayo” Zambada formoi një shoqatë pastrimi parash me anëtarë të klanit të vëllezërve Hysa.
Me ndihmën e tij, sipas dokumenteve të inteligjencës, ata krijuan kompani fiktive – kazino, restorante dhe një kompani eksporti – në shtetet e Baja California, Quintana Roo dhe Sonora. Për Victor Sanchez, i specializuar në operacionet e grupeve kriminale në Meksikë, kjo aleancë është e logjikshme, sepse shqiptarët janë “më të mirë në pastrimin e parave sesa meksikanët”.
“Për të pasur një marrëdhënie të mirë me organizatat meksikane, ato mund t’i ndihmojnë të pastrojnë paratë.” Por me siguri ajo që çoi në kontakt ishte shitja e drogës”, beson Sanchez.
Për shqiptarët si vëllezërit Luftar, Arben, Fatos dhe Ramiz Hysa, prania e të cilëve u zbulua në Meksikë, vendet e rajonit të Amerikës Latine ofrojnë kushte të favorshme për të bërë biznes. Alessandro Ford thotë se rajoni është “shumë tërheqës” edhe për ata që nuk janë thjesht emigrantë, por vendosen për periudha më të gjata ose të përhershme.
“Shumë nga ata që emigrojnë tashmë kanë precedentë penalë në Evropë, ndërsa disa janë të arratisur.”
“Të kalosh Atlantikun do të thotë anonimitet, do të thotë një shans i dytë”.
“Ata mund të krijojnë identitete të reja, të jetojnë në komunitete të pasura dhe të përfitojnë nga kapacitetet më të dobëta të zbatimit të ligjit,” shpjegon studiuesi.
Është i njohur rasti i Dritan Rexhepit, një trafikant droge i cili emigroi në Ekuador në fillim të dekadës së fundit dhe vendosi një skemë shpërndarjeje droge për kompaninë Bello.
Shumë filluan ta quajnë “mbreti i kokainës”. Ai u arratis nga Evropa, ku ishte në kërkim nga gjykatat italiane dhe shqiptare, dhe kishte identitete të ndryshme si Edmir Kraja dhe Lulëzim Murataj, ndër të tjera. Ai u arrestua në vitin 2014 dhe më pas u dënua me 13 vite burg. Ai u identifikua nga Europol si “udhëheqësi i organizatës” që vazhdoi të drejtonte tregtinë e drogës në Evropë edhe kur ishte në burg.
“Çdo person që persekutohet në Evropë mund të gjejë një strehë relativisht të sigurt në Amerikën Latine, falë fuqisë së organizatave aleate, për shkak të korrupsionit mbizotërues, për shkak të kushteve ekonomike”, thotë Sanchez.
Eksperti, megjithatë, thotë se do të ishte shumë e vështirë për grupe si ato shqiptare të afirmoheshin në vendet e Amerikës Latine si një kartel i plotë dhe i pavarur.
“Një celulë mafioze shqiptare që po vendos veten si e tillë tingëllon e ndërlikuar sepse janë shumë të dukshme.
“Konkurrentët do t’i eliminonin shumë lehtë, aq më tepër që do të ishte një organizatë e re pa mbrojtje”, shpjegon ai.
Dhe sa i përket shifrave, në fakt ka shumë pak shqiptarë në rajon dhe fitimet e tyre nuk janë aq të rëndësishme në Amerikën Latine sa ato të karteleve të mëdha vendase të drogës. Aktiviteti i saj kryesor është në Evropë.
“Ata marrin një pjesë të fitimit, por organizatat, si ato meksikane kanë pjesën më të madhe”./ Vijesti-Dosja
