Studiuesit nga Universiteti i Tel Avivit zbuluan se ekspozimi ndaj rrezatimit ultravjollcë nga rrezet e diellit rrit humorin e dashurisë të njerëzve. Gjatë studimit, gratë dhe burrat u ekspozuan ndaj rrezatimit UVB në kushte të kontrolluara dhe gjetjet ishin befasuese: nivele të rritura të pasionit seksual në të dy gjinitë. Studimi zbuloi se ekspozimi ndaj rrezeve të diellit ndikon në rregullimin e sistemit endokrin përgjegjës për lirimin e hormoneve seksuale tek njerëzit.
Studimi u drejtua nga studentët e doktoraturës Roma Parikh dhe Ashchar Sorek nga laboratori i Profesor Carmit Levy në Shkollën e Mjekësisë Sackler dhe publikuan gjetjet e tyre në Cell Reports.
“Ka disa vite që dihet se rrezatimi UV nga dielli rrit nivelet e testosteronit tek meshkujt dhe ne gjithashtu e dimë se rrezet e diellit luajnë një rol të rëndësishëm në rregullimin e sjelljes dhe hormonale të seksualitetit. Megjithatë, mekanizmi përgjegjës për këtë rregullim mbeti i panjohur dhe studimi synon ta kuptojë më mirë atë”, shpjegon profesor Levy.
Studimi filloi në një model kafshësh, duke i ekspozuar kafshët ndaj rrezeve UVB me një gjatësi vale 320-400 nanometra. Efekti ishte i habitshëm: nivelet e hormoneve të femrave u rritën ndjeshëm, duke zmadhuar vezët e tyre dhe duke zgjatur sezonin e riprodhimit, tërheqja midis meshkujve dhe femrave u rrit dhe të dy gjinitë kishin një dëshirë më të madhe për marrëdhënie.
Në fazën e dytë, studiuesit përsëritën eksperimentin në një model kafshësh, por këtë herë duke hequr nga lëkura e saj proteinën p53, e cila zbulon dëmtimin e ADN-së dhe aktivizon procesin e rrezitjes kur ekspozohet ndaj dritës së diellit, si një formë mbrojtjeje kundër efekteve të saj të padëshiruara. Heqja e p53 eliminoi efektin e ekspozimit të rrezatimit UVB në sjelljen seksuale të kafshës. Kështu, shkencëtarët kuptuan se ekspozimi ndaj rrezatimit përmes lëkurës ishte shkaku i ndryshimeve të vërejtura hormonale, fizike dhe të sjelljes dhe se sistemi mbrojtës është gjithashtu përgjegjës për rregullimin e seksualitetit.
Në fazën e fundit të studimit u përfshinë 32 persona, të cilët plotësuan pyetësorët e miratuar për sjelljen e tyre në lidhje me pasionin e dashurisë dhe agresionin. Gjatë marrjes së fototerapisë UVB, të dyja gjinitë treguan një rritje të pasionit seksual, ndërsa meshkujt gjithashtu raportuan një rritje të nivelit të agresionit.
Rezultate të ngjashme u gjetën kur pjesëmarrësve iu kërkua të shmangnin rrezet e diellit për dy ditë dhe më pas të bënin banja dielli për gati 25 minuta. Testet e gjakut zbuluan se ekspozimi ndaj rrezeve të diellit rezultoi në një çlirim më të madh të hormoneve si testosteroni në krahasim me një ditë para ekspozimit.
“Lëkura përmban disa mekanizma për t’u përballur me rrezatimin nga rrezet e diellit dhe një prej tyre është proteina p53. Duhet të kujtojmë se ekspozimi ndaj rrezatimit UV është i rrezikshëm dhe mund të dëmtojë ADN-në, siç është rasti me kancerin e lëkurës. Në të njëjtën kohë, dy programet e brendshme në lëkurë, të cilat aktivizohen pas ekspozimit në rrezet e diellit, janë gati për të mbrojtur trupin nga dëmtimi i ADN-së: sistemi i riparimit të ADN-së dhe nxirja, në varësi të shkallës së ekspozimit. Në studimin tonë kemi gjetur se i njëjti sistem aktivizon edhe sistemin endokrin, sistemi i seksualitetit”, përfundoi profesor Levy.
